Mì Quảng là một trong những món ăn nổi tiếng bắt nguồn từ Quảng Nam. Nó cũng giống như các loại phở, bún… các sợi mì đều làm từ gạo. Với cách chế biến công phu và cầu kì đã tạo ra một món ăn đặc sắc của vùng đất Quảng Nam mà ai ai cũng trầm trồ khi thưởng thức. Người ta thường dùng món này ăn kèm với nhiều loại rau sống khác nhau để giúp món ăn trở nên sinh động và không ngán. Bài viết dưới đây sẽ cho các bạn hiểu rõ hơn về món ăn đặc sắc này.
Mục Lục
Mì Quảng và những truyền thuyết thú vị về tên gọi
Mì Quảng là món ăn đặc sản của tỉnh Đà Nẵng và Quảng Nam. Món này được làm chủ yếu từ bột gạo xay mịn tạo thành sợi và ăn với nước dùng cùng một số nguyên liệu như trứng, thịt gà, thịt lợn…
Không giống các món đặc sản khác là đại diện cho một tỉnh thành nào đó, mì Quảng là biểu tượng ẩm thực của cả 2 tỉnh là Đà Nẵng và Quảng Nam. Nguyên nhân là từ năm 1997, Đà Nẵng chính thức được tách khỏi tỉnh Quảng Nam. Trước đó, vì là một địa phận thuộc tỉnh này nên nguồn gốc của mì Quảng cũng xuất phát từ những câu chuyện diễn ra trên đất Quảng.
Vào khoảng thế kỷ 16, Hội An thuộc tỉnh Quảng Nam là một thương cảng quốc tế với nhiều hoạt động giao thương nhộn nhịp. Rất nhiều người nước ngoài đến Hội An sinh sống và làm việc. Chính vì vậy, vùng đất này là nơi giao thoa văn hóa cũng như ẩm thực từ nhiều nơi, trong đó có sự ảnh hưởng từ người Trung Hoa. Mì Quảng rất dễ nấu và hầu như người dân Đà Nẵng, Quảng Nam nào cũng biết nấu món này. Đây là món ăn bình dân, không cầu kỳ, không khắt khe về cách chế biến. Có lẽ vì vậy mà món mì này có sức sống mạnh mẽ với hơn 500 năm tuổi.
Món ăn quen thuộc
Ngày nay Mì Quảng được biết đến như một món ăn quen thuộc của tất cả các vùng miền từ Bắc đến Nam, nhưng để có một bát mì ngon tuyệt, đúng hương vị, đậm đà trong từng sợi mì… thì chỉ có Mì Quảng ở miền trung nổi tiếng ở vùng đất Quảng Nam.
Du khách đã một lần đến với Quảng Nam hẳn không thể nào quên được một món ăn bình dị, dân dã của vùng đất Quảng Nam. Đó là món Mì Quảng. Từ miền quê đến thành phố. Chỗ nào chúng ta cũng có thế tìm đuợc 1 quán mì. Có quán vách nứa mái tranh chênh vênh bên sườn núi, có quán nằm lặng lẽ bên những cánh đồng mướt xanh. Có quán lại lọt thỏm giữa ồn ào phố thị.
Thành phần của món mì Quảng
Cũng như phở, bún hay hủ tiếu, Mì Quảng cũng được chế biến từ gạo. Nhưng lại có sắc thái và hương vị riêng đặc biệt. Bắt đầu từ khâu chọn gạo cho đến nước. Nhưng và các loại gia vị, phụ liệu khác đều rất đặc trưng.
Gạo khi chọn làm Mì quảng là loại không dẻo. Có hàm lượng bột cao nhưng phải đảm bảo độ kết dính, được ngâm ít nhất trong vòng 1 tiếng. Sau đó cho vào cối xay mịn, tráng thành những lá mì mỏng, xếp chống lên nhau và thái sợi. Để những sợi mì không dính, phải dùng dầu phụng phi với củ nén đập dập chín thơm thoa lên bề mặt của bánh.
Nước nhưng dùng cho Mì Quảng được chế biến từ nhiều loại nguyên liệu khác nhau. Tùy theo loại mì mà thực khách muốn dùng. Mì Quảng truyền thống thì nguyên liệu chính là tôm tự nhiên và thịt heo tươi.
Tôm sau khi lấy đầu, làm sạch để nguyên con thì được ướp cùng với thịt. Một ít tôm được giã nát để cho vào nước tạo vị ngọt tự nhiên. Mì Quảng truyền thống hầu như rất ít khi dùng đường khi chế biến. Nguyên liệu sau khi ướp thì được tao bằng dầu phụng cho đủ độ thấm và nấu với nước dùng.
Món ăn kèm với mì Quảng
Trong khi giữ nóng nước nhưng thì người chế biến chuẩn bị rau và các loại phụ liệu khác. Rau dùng cho Mì Quảng là những loại rau có mùi vị đặc biệt. Người Quảng khi làm mì thì dùng rau Trà Quế gồm cải con (tức là cải vừa nhú mầm), rau húng lủi, rau quế xanh (chứ không phải loại quế cọng đỏ dùng cho phở), xà lách. Và đặc biệt là phải có hoa chuối thái mỏng. ngoài ra còn có các loại phụ liệu không thể thiếu. Là hành lá, ớt xanh, bánh tráng gạo mè, chanh, nước mắm ớt được làm từ cá cơm (dùng để nêm thêm cho vừa khẩu vị của từng người) và đậu phụng rang giã nhỏ.
Nếu là mì gà hoặc mì cá lóc, thì nguyên liệu phải được thái vừa phải. Tách xương riêng để nấu nước dùng, ướp thịt và nấu như mì truyền thống. Gà phải là loại gà ta, nuôi thả, cá lóc phải là loại cá sống trong môi trường tự nhiên. Tất cả làm xong là chế biến ngay để đảm bảo độ tươi, ngọt của nguyên liệu.
Nét đặc sắc trong cách trình bày
Khi trình bày một bát Mì Quảng cũng có nét riêng biệt. Đầu tiên cho vào tô là rau sống với đủ loại rau như trên. Tiếp đến là mì sợi và chang nước nhưng, sau đó cho hành và ngò lá xanh, đậu phụng rải đều. Bánh tráng và 1 quả ớt xanh kèm với 1 lát chanh mỏng. Không như phở, nước nhưng mì có độ đậm đặc của tôm giã nhuyễn. Và những nguyên liệu đặc trưng vừa đủ độ béo, đậm và ngọt. Vì vậy lượng nước chang cho mì rất ít, không bao giờ ngập lên sợi mì, trông rất đẹp mắt.
Mì Quảng là một món ăn đặc trưng và phổ biến bậc nhất ở Quảng Nam. Có lẽ mì Quảng đứng hàng đầu trên thế giới. Không một khu phố, làng mạc, chợ búa, ngóc ngách nào ở Quảng Nam là không bán mì Quảng. Mì Quảng là món ăn bình dân nhất, dễ nấu bậc nhất. Bởi nó được xem là món ăn thích nghi với mọi hoàn cảnh, điều kiện khác nhau.
Có lẽ vì vậy mà “nhưng” Mì Quảng ngày càng đa dạng về nguyên liệu hơn. Thông thường thì nhưng tôm thịt heo, nhưng lúc tìm không ra thịt heo. Thì người miền biển bắt cua, bắt cá, người miền núi bắt gà và bắt vịt làm. Nhưng ăn vẫn thấy ngon, vẫn ra hương vị mì Quảng.
Mì Quảng là một món ăn của người bình dân. Vì vậy không khép mình vào những đòi hỏi khắt khe như những món ăn dành cho giới thượng lưu. Và chính nhờ vậy mà Mì Quảng có một sức sống mạnh mẽ. Nó tồn tại và phổ biến ở mọi thủy thổ… Song khi rời khỏi vùng đất sinh ra nó, Mì Quảng không còn thuần túy là món ăn nữa. Mà trở thành một trong những biểu tượng văn hóa của một vùng đất. Là cái “hồn” nghệ thuật ẩm thực của vùng đất Quảng Nam.