Theo các chuyên gia y tế, ngứa là tình trạng da bị kích ứng khiến bạn muốn gãi vào chỗ ngứa. Nó có thể xảy ra trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể và có thể gây khó chịu và khó chịu. Ngứa toàn thân có thể xảy ra ở một phần nhỏ của cơ thể, chẳng hạn như xung quanh khu vực côn trùng cắn, hoặc nó có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể như một phản ứng dị ứng. Hầu hết các phát ban toàn thân đều có thể điều trị được và không chỉ ra vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị rõ ràng.
Mục Lục
Nguyên nhân gây ngứa da toàn thân
Do da khô
Ngứa da thường do da khô. Nó phổ biến ở người lớn tuổi, vì da có xu hướng trở nên khô hơn theo tuổi tác. Cảm giác ngứa có thể nặng hơn vào mùa đông và ở những nơi không khí khô.
Do côn trùng cắn
Khi bị muỗi đốt, biểu hiện gây ngứa da thường rõ ràng và cơn ngứa có xu hướng biến mất nhanh chóng. Khi có côn trùng kí sinh trên cơ thể bạn như chấy, rệp, ghẻ, ve.., cơ thể bạn có thể ngứa da toàn thân kéo dài và không thể kiểm soát được.
Do viêm da dị ứng
Da của chúng ta có thể dị ứng với nhiều chất. Một trong những chất phổ biến nhất có thể gây ra dị ứng trên da là niken, chất này được tìm thấy trong nhiều sản phẩm mà chúng ta tiếp xúc hàng ngày. Các sản phẩm có chứa niken bao gồm điện thoại di động, đồ trang sức, gọng kính, khóa kéo.
Các chất khác có thể gây dị ứng da bao gồm sơn móng tay, nước hoa, dầu gội đầu, cao su và xi măng. Nếu bị dị ứng, bạn có thể bị phát bạn và ngứa ngáy không kiểm soát được.Đôi khi ngứa ngáy kéo dài và có thể dữ dội. Khi bạn chà xát hoặc gãi, nó sẽ ngứa hơn.
Do thuốc hoặc điều trị ung thư
Ngứa da toàn thân có thể là tác dụng phụ của việc dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như aspirin, thuốc giảm đau theo toa gọi là opioid và một số loại thuốc huyết áp. Nó cũng có thể là một tác dụng phụ của điều trị ung thư.
Do vấn đề thần kinh
Khi dây thần kinh không hoạt động bình thường nó có thể gây ngứa da. Nếu có tổn thương dọc theo dây thần kinh hoặc do bệnh tật hoặc chấn thương, bạn cũng có thể bị ngứa da. Cơn ngứa này có xu hướng xảy ra ở một nơi trên cơ thể bạn và bạn không thấy phát ban.
Các bệnh có thể gây ra loại ngứa này, bao gồm:
- Bệnh zona.
- Đột quỵ.
- Bệnh đa xơ cứng.
Cảnh báo một căn bệnh bên trong cơ thể bạn
Ngứa da toàn thân lâu ngày có thể là dấu hiệu của một số bệnh, bao gồm:
- Bệnh máu
- Bệnh tiểu đường.
- Bệnh thận.
- Bệnh gan.
- Tuyến giáp hoạt động quá mức.
Ngứa thường gặp ở những người mắc bệnh liên quan đến máu, chẳng hạn như ung thư hạch Hodgkin hoặc u lympho tế bào T ở da . Nó cũng có thể là một dấu hiệu của bệnh thận tiến triển và thường phát triển ở những người cần lọc máu hoặc hiện đang được lọc máu. Ở những người này, ngứa có thể lan rộng và đặc biệt dữ dội ở lưng, cánh tay và chân.
Ngứa cũng phổ biến ở những người bị bệnh gan, chẳng hạn như viêm gan C, xơ gan hoặc ống mật bị tắc nghẽn. Khi bị ngứa là dấu hiệu của bệnh gan, cơn ngứa thường bắt đầu ở lòng bàn tay, lòng bàn chân rồi lan ra các bộ phận khác trên cơ thể.
Những triệu chứng dễ nhận biết
Các biểu hiện dị ứng thường xuất hiện trên da đầu tiên nên chúng ta khá dễ nhận biết. Cụ thể, nếu phát hiện trên cơ thể có các biểu hiện dưới đây thì khả năng bạn đã bị dị ứng da ngứa toàn thân:
- Hắt xì hơi liên tục, ngứa mũi, mắt hoặc khoang miệng.
- Nước mũi chảy nhiều, thậm chí có hiện tượng nghẹt mũi.
- Vùng mắt chảy nước, đỏ và sưng.
- Nổi mẩn đỏ khắp người, đặc biệt là ở các vùng da nhạy cảm, không được che chắn như mặt, chân, tay…
- Nổi mề đay với nhiều hình dạng, kích thước từ to tới nhỏ ở khắp nơi trên cơ thể.
- Có cảm giác ngứa ngáy dữ dội, lúc nào cũng muốn gãi.
- Sưng phù (phổ biến ở những trường hợp dị ứng do côn trùng cắn).
- Phát ban trên da.
- Ho, tức ngực kèm dấu hiệu thở khó, thở khò khè.
- Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt và ngất xỉu.
Các triệu chứng kể trên là biểu hiện dị ứng ở mức độ từ nhẹ tới nặng. Ngay khi thấy những bất thường xuất hiện trên cơ thể, bạn hãy tìm cách xử lý nhanh chóng và hiệu quả.
Biến chứng nguy hiểm của hiện tượng dị ứng da ngứa toàn thân
Nếu dị ứng nhẹ, người bệnh có thể điều trị ngay tại nhà tuy nhiên.Nếu tình trạng dị ứng da ngứa toàn thân kèm các biểu hiện khó thở; mắt mờ và sưng mắt hoặc miệng thì cần tới trung tâm y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.
Đừng chủ quan khi tình trạng dị ứng diễn biến nghiêm trọng. Nếu không bạn sẽ phải đối mặt với một số biến chứng nguy hiểm như:
- Hẹp đường thở
- Làm suy giảm sức đề kháng
- Tăng nguy cơ viêm nhiễm da
- Sốc phản vệ – triệu chứng nghiêm trọng có thể đe dọa tới tính mạng.
Như vậy không chỉ gây ra những bất tiện, tự ti trong giao tiếp hàng ngày bởi sự mất thẩm mỹ mà dị ứng ngứa toàn thân còn tiềm ẩn mang tới những biến chứng nguy hiểm.
Các loại thuốc điều trị ngứa da toàn thân
Điều trị ngứa da tập trung vào việc loại bỏ nguyên nhân gây ngứa. Nếu các biện pháp khắc phục tại nhà không làm giảm ngứa da, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc theo toa hoặc các phương pháp điều trị khác. Việc kiểm soát các triệu chứng ngứa da có thể là một thách thức và có thể phải điều trị lâu dài.
Sử dụng kem và thuốc mỡ corticosteroid
Nếu da của bạn bị ngứa và đỏ, bác sĩ có thể đề nghị bôi kem hoặc thuốc mỡ lên các vùng bị ảnh hưởng.
Nếu bạn bị ngứa dữ dội hoặc tình trạng mãn tính. Bạn nên tắm trong nước ấm trong 20 phút, sau đó bôi thuốc mỡ triamcinolone 0.025% đến 0,1% lên vùng da ướt. Mặc đồ che kín vùng da đã được điều trị. Lặp lại thói quen này trước khi đi ngủ trong vài đêm.
Sử dụng các loại kem và thuốc mỡ khác
Các phương pháp điều trị khác mà bạn áp dụng bao gồm thuốc ức chế calcineurin, như tacrolimus và pimecrolimus. Hoặc bạn có thể thấy bớt ngứa với thuốc gây tê tại chỗ, capsaicin hoặc doxepin.
Sử dụng thuốc uống
Thuốc chống trầm cảm được gọi là chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc, chẳng hạn như fluoxetine và sertraline. Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như doxepin. Cả hai hữu ích trong việc giảm bớt một số loại ngứa mãn tính.
Sử dụng liệu pháp ánh sáng
Liệu pháp quang trị liệu liên quan đến việc để da của bạn tiếp xúc với một loại ánh sáng cụ thể. Đây sự lựa chọn tốt cho những người không thể dùng thuốc uống.
Những cách làm giảm cảm giác ngứa da
- Đắp một miếng vải lạnh, ướt hoặc túi đá lên vùng da bị ngứa: Làm điều này trong khoảng năm đến 10 phút hoặc cho đến khi cơn ngứa thuyên giảm.
- Tắm bằng bột yến mạch: Giảm ngứa đối với các vết phồng rộp hoặc da chảy mủ do thủy đậu; phát ban, cây thường xuân độc hoặc cháy nắng.
- Dưỡng ẩm cho làn da của bạn: Luôn chọn loại kem dưỡng ẩm không chứa chất tạo mùi và chất tạo màu.
- Bôi thuốc gây tê tại chỗ có chứa pramoxine.
- Bôi chất làm mát, chẳng hạn như tinh dầu bạc hà hoặc calamine.
Trong khi điều trị ngứa da toàn thân, tránh gãi vì gãi sẽ gây kích ứng da và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da. Để giúp ngăn ngừa ngứa, các bác sĩ da liễu khuyên bạn nên áp dụng các mẹo sau:
- Tắm bằng nước ấm: Cố gắng hạn chế tắm hoặc tắm vòi hoa sen chỉ trong 10 phút.
- Luôn sử dụng kem dưỡng da, xà phòng có nguồn gốc thiên nhiên để giảm thiểu kích ứng.
- Theo chỉ dẫn của bác sĩ da liễu; hãy thoa thuốc trước khi dưỡng ẩm.
- Mặc quần áo rộng rãi, chất liệu cotton: Len và các loại vải có cảm giác thô ráp khác có thể gây kích ứng da, gây ngứa dữ dội.
Đến thăm khám bác sĩ khi nào?
Hãy đến gặp bác sĩ nếu:
- Bạn không biết nguyên dân gây ra cơn ngứa da toàn thân.
- Cảm giác ngứa nghiêm trọng.
- Bạn gặp các triệu chứng khác cùng với ngứa.
Nếu thấy các dấu hiệu này bạn nên tới cơ sở y tế chuyên khoa ngay lập tức. Để được bác sĩ kiểm tra vì rất có thể nó là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm từ bên trong cơ thể. Vì một số nguyên nhân gây ngứa. Đây là tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể điều trị được.